nasıl yapılır
Literatür Taraması Nasıl Yapılır?
Literatür Taraması Nasıl Yapılır?
Literatür taraması, bir araştırma veya akademik çalışma yaparken mevcut bilgi ve kaynakları derleyip inceleme sürecidir. Bu süreç, belirli bir konu hakkında var olan teorileri, yöntemleri, bulguları ve tartışmaları anlamak, yeni bir araştırma sorusu geliştirmek ve literatürdeki boşlukları belirlemek için oldukça önemlidir. İyi bir literatür taraması, araştırmanın temellerini sağlamlaştırır ve yeni bir çalışmanın doğru bir şekilde yapılandırılmasına yardımcı olur. Peki, literatür taraması nasıl yapılır?
1. Araştırma Sorusu Belirleme
Literatür taramasına başlamadan önce, araştırma amacınızı ve sorularınızı netleştirmeniz gerekmektedir. Hangi konu üzerine tarama yapacağınızı belirlemek, araştırma sürecini yönlendirecektir. Araştırma soruları, hangi kaynakları incelemeniz gerektiğini ve hangi alanlarda derinleşmeniz gerektiğini belirleyecektir. Bu sorular, daha sonra yapacağınız incelemeleri şekillendirir.
2. Kaynak Seçimi
Bir literatür taraması, çeşitli akademik kaynaklardan yapılabilir. Bu kaynaklar şunları içerebilir:
- Kitaplar: Konu hakkında genel bilgi edinmek için faydalıdır.
- Akademik Makaleler: Spesifik konularda derinlemesine bilgi sağlar. Bilimsel dergilerde yayımlanan makaleler en güvenilir kaynaklardandır.
- Tezler ve Dissertasyonlar: Genellikle daha geniş kapsamlı çalışmalardır ve yeni bulgular sunabilir.
- Konferans Bildirileri: Yeni gelişmeleri takip etmek için faydalıdır.
- Web Kaynakları: Alanla ilgili güncel bilgiler için kullanılabilir, ancak güvenilirliği dikkatlice değerlendirilmeli.
Kaynaklarınızı seçerken, güvenilirliklerine ve geçerliliklerine dikkat etmelisiniz. Akademik dergilerde yayımlanan makaleler, genellikle daha güvenilir ve geçerli bilgi sunar.
3. Anahtar Kelimelerle Arama Yapma
Kaynaklara erişim sağlamak için, araştırma konunuza uygun anahtar kelimeler belirlemeniz önemlidir. Anahtar kelimeler, literatür taramanızda kullanacağınız arama terimleridir. İyi seçilmiş anahtar kelimeler, size en alakalı ve kaliteli kaynakları sunar. Arama yaparken, farklı varyasyonlar kullanarak daha geniş bir yelpazede sonuçlar elde edebilirsiniz. Örneğin, bir konuda hem “yöntem” hem de “yaklaşım” gibi terimler kullanabilirsiniz.
4. Kaynakları Değerlendirme ve Seçme
Arama sonuçlarını inceledikten sonra, kaynakları eleme aşamasına geçebilirsiniz. Her bir kaynağın içeriği, geçerliliği, yazıldığı yıl ve yazarın akademik geçmişi önemlidir. En güvenilir kaynakları seçmek, literatür taramanızın kalitesini artıracaktır. Ayrıca, kaynakların güncel olmasına dikkat edin; eski kaynaklar, mevcut durumu yansıtmayabilir. Kaynakların özgünlüklerini ve hangi teorik veya metodolojik yaklaşımı kullandıklarını belirlemek, araştırma perspektifinizi netleştirmenize yardımcı olur.
5. Verilerin Düzenlenmesi ve Özetlenmesi
Seçtiğiniz kaynakları okuduktan sonra, önemli bulguları ve fikirleri bir araya getirin. Her kaynağın temel argümanlarını, kullanılan yöntemleri ve elde edilen sonuçları kısaca özetlemek, literatür taramanızda size zaman kazandırır. Bu özetler, anahtar temaları ve ortak noktaları belirlemenizi sağlar. Ayrıca, her bir kaynağın hangi soruları ele aldığı, hangi boşlukları doldurduğu ve hangi yeni soruları gündeme getirdiği konusunda notlar almanız önemlidir.
6. Literatür Taramasının Yapılandırılması
Literatür taramanızda farklı yaklaşımlar benimseyebilirsiniz. Literatürün kronolojik, tematik veya metodolojik bir sıralama ile sunulması mümkündür. Kronolojik sıralama, araştırma tarihçesini izlerken, tematik sıralama benzer konularda yapılmış çalışmaları bir arada sunar. Metodolojik sıralama ise, kullanılan araştırma yöntemlerine göre yapılan çalışmaları gruplar. Bu yapılar, literatürünüzün daha düzenli ve anlaşılır olmasını sağlar.
7. Literatür Taramasının Yazılması
Son olarak, literatür taramasının yazım aşamasına geçilir. Literatür taramanızda, ilgili kaynakları doğru bir şekilde atıfta bulunarak, bu kaynakları birleştirip analiz edin. Her bir kaynağın nasıl bir katkı sağladığını belirterek, bu katkıların araştırmanızın nasıl bir temele dayandığını açıklayın. Bu yazımda, kaynaklar arasında ilişki kurarak, literatürdeki boşlukları ve araştırma sorusunun önemini vurgulamanız gerekir.
Sonuç
Literatür taraması, bir araştırmanın temel taşlarından biridir. Doğru bir literatür taraması, araştırmanın doğruluğunu artırır, mevcut bilgiye katkı sağlar ve yeni araştırma yolları açar. Kaynakları dikkatli seçmek, anahtar kelimelerle doğru aramalar yapmak ve literatürün genel bir analizini yapmak, etkili bir literatür taramasının unsurlarıdır. Bu adımları takip ederek, daha derinlemesine ve anlamlı bir araştırma süreci elde edebilirsiniz.
