Kira Artışı Nasıl Yapılır?

Kira Artışı Nasıl Yapılır?

Kira artışı, hem kiracılar hem de ev sahipleri için önemli bir konudur. Kiracılar, bütçelerini planlamak isterken, ev sahipleri de mülklerinden adil bir gelir elde etmeyi hedefler. Ancak kira artışı yaparken belirli kurallar ve yasal çerçeveler dikkate alınmalıdır. Bu makalede, kira artışının nasıl yapılacağına dair detaylı bilgileri bulabilirsiniz.

1. Kira Artışı Hangi Kurallara Göre Yapılır?

Kira artışı, Türkiye’de Borçlar Kanunu ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde belirlenir. Kira artışı yaparken aşağıdaki unsurlar göz önünde bulundurulmalıdır:

• Türk Borçlar Kanunu (TBK) Madde 344: Kira artış oranı, en fazla TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması kadar olabilir.
• Sözleşme Süresi: Kira artışının uygulanabilmesi için, kira sözleşmesinin süresinin dolmuş olması gerekir.
• Ev Sahibi ve Kiracı Anlaşması: Taraflar, yasal sınırlar içinde kalmak koşuluyla kira artışı konusunda anlaşabilirler.

2. Kira Artış Oranı Nasıl Hesaplanır?

Kira artış oranı belirlenirken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 12 aylık ortalama TÜFE dikkate alınır. Örneğin, eğer TÜFE ortalaması %50 ise, kira artışı en fazla %50 oranında olabilir.

Örnek Hesaplama:

• Mevcut kira bedeli: 10.000 TL
• TÜFE ortalaması: %50
• Yeni kira bedeli: 10.000 TL + (10.000 TL x 50/100) = 15.000 TL

3. Kira Artışı İçin Kiracıya Nasıl Bildirim Yapılır?

Kira artışı, belirlenen yasal oran çerçevesinde kiracıya bildirilmelidir. Bu bildirim, sözleşmede aksi belirtilmedikçe yazılı olarak yapılır. Kiracı, bu artışı kabul etmezse hukuki süreçler başlatılabilir.

Bildirimde dikkat edilmesi gerekenler:

• Yazılı olarak ve makul bir süre önceden yapılmalı.
• Yasal artış oranı belirtilmeli.
• Yeni kira bedeli açıkça ifade edilmeli.

4. Kira Artışında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Ev sahibi kira artışı yaparken aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:

• TÜFE oranını aşmamak: Yasal sınırların üzerinde bir artış talep etmek geçersiz sayılabilir.
• Sözleşme süresini kontrol etmek: Kira artışı, genellikle her yılın sonunda yapılır.
• Yasal çerçeveye uygun davranmak: Kiracının haklarını ihlal etmemek önemlidir.

Kiracı açısından ise şu hususlar önemlidir:

• Artış oranını kontrol etmek: Kira artış oranının yasal olup olmadığını incelemek gerekir.
• Sözleşmeye uygun olup olmadığını kontrol etmek: Bazı sözleşmelerde özel artış şartları olabilir.
• Ev sahibiyle müzakere etmek: Kira artışı konusunda ev sahibi ile uzlaşmaya varılabilir.

5. Kira Artışında Anlaşmazlık Durumunda Ne Yapılabilir?

Kira artışı konusunda kiracı ve ev sahibi arasında anlaşmazlık yaşanabilir. Böyle bir durumda:

• Uzlaşma sağlanmaya çalışılmalıdır.
• Arabuluculuk yoluna gidilebilir.
• Mahkemeye başvurulabilir.

Mahkemeler, kira bedelinin emsal değerlere uygun olup olmadığını ve tarafların haklarını göz önünde bulundurarak karar verir.

6. 5 Yıl Sonunda Kira Artışı Nasıl Yapılır?

Türk Borçlar Kanunu’na göre, 5 yıl sonunda kira artışı konusunda farklı kurallar uygulanabilir. 5 yılı dolduran kiralarda, mahkemeye başvurularak kira bedelinin rayiç değerine uygun hale getirilmesi talep edilebilir. Mahkeme, TÜFE’nin yanı sıra bölgedeki emsal kira bedellerini de dikkate alır.

Sonuç

Kira artışı, belirli kurallar çerçevesinde yapılan bir işlemdir. Hem kiracılar hem de ev sahipleri yasal düzenlemelere uygun hareket etmelidir. Kira artışı sürecinde, TÜFE oranına dikkat edilmeli ve taraflar arasında yazılı anlaşmalar yapılmalıdır. Anlaşmazlık durumunda hukuki yollara başvurmak mümkündür. Yasalara uygun şekilde yapılan kira artışları, hem kiracıların haklarını korur hem de ev sahiplerinin mülklerinden adil bir kazanç elde etmelerini sağlar.