İkili Tarama Nasıl Yapılır?

İkili Tarama Nasıl Yapılır?

Hamilelik süreci, anne ve bebek sağlığını korumak için çeşitli testler ve taramalarla takip edilir. Bu testlerden biri de ikili tarama testidir. Anne adaylarının sıkça duyduğu ve gebelik takibinde önemli bir yer tutan bu test, bebeğin genetik sağlığını değerlendirmek amacıyla yapılır. Peki, ikili tarama testi nedir, nasıl yapılır ve ne gibi sonuçlar verir? İşte tüm detaylarıyla ikili tarama testi hakkında bilmeniz gerekenler.

İkili Tarama Testi Nedir?

İkili tarama testi, gebeliğin 11 ila 14. haftaları arasında yapılan, bebeğin Down sendromu (Trizomi 21) ve Edwards sendromu (Trizomi 18) gibi kromozomal anormallikler açısından risk taşıyıp taşımadığını belirlemeye yönelik bir testtir. Bu test, kesin bir tanı koymamakla birlikte, risk değerlendirmesi yaparak doktorlara daha ayrıntılı inceleme yapmaları için yol gösterir.

Test, iki temel bileşenden oluşur:

1. Anne kanında biyokimyasal analiz: Anne adayından alınan kan örneği üzerinde yapılan analizde, beta-hCG (hüman koryonik gonadotropin) ve PAPP-A (plazma proteini A) değerleri ölçülür.
2. Ultrason ölçümü: Bebeğin ense kalınlığı (nuchal translucency – NT) ultrasonografi ile ölçülerek değerlendirilir.

Bu iki veri, anne adayının yaşı ve diğer klinik bilgileri ile birleştirilerek, olası genetik riskler hesaplanır.

İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?

İkili tarama testi, oldukça basit ve risksiz bir testtir. Şu adımlardan oluşur:

1. Kan Örneği Alınması: Anne adayından kolundan kan alınarak laboratuvarda beta-hCG ve PAPP-A seviyeleri analiz edilir.
2. Ultrason Muayenesi: Anne karnındaki bebeğin ense kalınlığı, uzman bir doktor tarafından ultrason yardımıyla ölçülür. Ense kalınlığı, genetik anomaliler açısından önemli bir belirteçtir.
3. Sonuçların Değerlendirilmesi: Kan testi ve ultrason ölçümü sonuçları özel bilgisayar programlarıyla analiz edilir. Anne adayının yaşı ve gebelik haftası gibi faktörler de hesaba katılarak, Down sendromu ve Edwards sendromu açısından risk hesaplanır.

Bu testin sonucunda belirli bir risk aralığı elde edilir. Eğer risk yüksek çıkarsa, kesin tanı için daha ileri testler önerilebilir.

İkili Tarama Testi Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?

İkili tarama testinin sonucu, belirli bir risk oranı şeklinde raporlanır. Örneğin, sonuç “1/250” olarak çıkarsa, bu 250 gebelikten birinde Down sendromu riskinin bulunduğunu gösterir.

• Düşük Risk: Sonuç 1/1000 ve daha düşük bir oran gösteriyorsa, bebekte genetik anomali riski düşük olarak kabul edilir.
• Yüksek Risk: Sonuç 1/250 veya daha yüksekse, bebekte Down sendromu veya Edwards sendromu olasılığı artmış demektir. Ancak bu kesin bir tanı koymaz, yalnızca ileri tetkikler yapılması gerektiğini gösterir.

İkili Tarama Testi Güvenilir Mi?

İkili tarama testi, %85-90 oranında doğruluk payına sahiptir. Ancak bu test tanı koymaz, yalnızca risk belirler. Sonuçlar yüksek risk gösteriyorsa, amniyosentez veya koryon villus örneklemesi (CVS) gibi kesin tanı testleri yapılabilir.

İkili Tarama Testi Kimlere Önerilir?

İkili tarama testi, gebelik sürecinde tüm anne adaylarına önerilir. Ancak şu gruplar için özellikle önemlidir:

• 35 yaş üstü anne adayları
• Daha önce genetik hastalıklı bir bebek doğurmuş anneler
• Ailede genetik hastalık öyküsü bulunanlar
• Gebelikte radyasyon veya zararlı kimyasallara maruz kalmış anne adayları

Sonuç ve Öneriler

İkili tarama testi, gebelik takibinde önemli bir rol oynayan, erken dönemde bebek sağlığı hakkında önemli ipuçları veren bir testtir. Risk faktörlerini belirleyerek doktorlara yol gösterir. Ancak unutulmamalıdır ki, yüksek risk sonucu kesin tanı anlamına gelmez. Yüksek riskli gebeliklerde, kesin tanı için ileri genetik testlerin yapılması gerekir. Bu nedenle test sonuçları doktor tarafından detaylı bir şekilde değerlendirilmelidir. Hamilelik sürecinde sağlıklı bir takip için düzenli doktor kontrollerine gitmek ve önerilen testleri yaptırmak, anne ve bebek sağlığı açısından büyük önem taşır.